Αγία Φιλοθέη η Αθηναία

 Αγία Φιλοθέη η Αθηναία

Ημερομηνία Πανηγύρεως 19 Φεβρουαρίου.

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Η Παρασκευή Μπενιζέλου, μετέπειτα Φιλοθέη μοναχή, υπήρξε γόνος αρχοντικής και πλούσιας οικογενείας των Αθηνών. Χήρεψε μόλις στα 17 της και έκτοτε αποφάσισε να αφιερώσει την ζωή της και την μεγάλη περιουσία της στην ανακούφιση κατά κύριο λόγων των ραγιάδων της Αθήνας, στο όνομα της Αγάπης του Χριστού. Αφού μετέτρεψε το αρχοντικό της σε Ιερά Μονή ανέλαβε ένα τιτάνιο πνευματικό και κοινωνικό έργο με την ίδρυση παμπολλων ιδρυμάτων και σχολείων. Οι Τούρκοι ενοχλημένοι από την δραστηριότητα της Ηγουμένης Φιλοθέης, την ξυλοκόπησαν βάναυσα κατά την διάρκεια μιας αγρυπνίας αφήνοντάς την ημιθανή,με την Αγία να υποκύπτει τελικά από τα τραύματά της μερικούς μήνες αργότερα.

​

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Το 1522 μ.Χ. γεννήθηκε η μοναχοκόρη της επιφανούς αρχοντικής οικογενείας των Αθηνών, Παρασκευή (Ρεβούλα) Μπενιζέλου. Σε ηλικία μόλις 14 χρονών οι ευλαβείς γονείς της την πάντρεψαν παρά την θέλησή της με τον πολύ μεγαλύτερό της ηλικιακά άρχοντα, Ανδρέα Χειλά. Η διάρκεια του γάμου αυτού υπήρξε ιδιαίτερα βραχύβια, καθότι με την πάροδο 3 χρόνων η Παρασκευή χήρεψε. Έτσι στα 17 της χρόνια η αρχόντισσα Ρεβούλα, όντας κληρονόμος μιας τεράστιας περιουσίας, υπήρξε η πιο περιζήτητη νύφη της πόλεως των Αθηνών. Όμως εκείνη παρά τις πιέσεις που δεχόταν, σθεναρά αρνείτο έχοντας ως στόχο να αφιερωθεί στον Κύριο. Έτσι, μετά τον θάνατο των γονιών της, δέκα χρόνια αργότερα εκάρη μοναχή με τον όνομα Φιλοθέη.

Εκείνη την εποχή, βάζει σε εφαρμογή το τιτάνιο φιλανθρωπικό, κοινωνικό, εκπαιδευτικό και εθνικό έργο, αφιερώνοντας εξ΄ ολοκλήρου την μεγάλη της περιουσία. Ιδρύει σχολεία, βιοτεχνικά και χειροτεχνικά εργαστήρια, νοσοκομεία, ξενοδοχεία, γηροκομεία, ορφανοτροφεία, κ.α. Το σύνολο των συγκροτημάτων αυτών ονομάστηκε «Παρθενώνας», στα οποία βρίσκουν καταφύγιο αδιακρίτως Έλληνες και Τούρκοι όλων των ηλικιών. Προσφέρει μεγάλα ποσά για την απελευθέρωση αιχμαλώτων και γυναικών από χαρέμια φυγαδεύοντάς τες στα νησιά. Παράλληλα, ιδρύει μετόχια στα Πατήσια, στην Καλογρέζα, στο Χαλάνδρι και στο Ψυχικό. Μάλιστα οι περιοχές Φιλοθέη, Ψυχικό (από το ψυχικό της διανοίξεως ενός πηγαδιού) και Καλογρέζα (από το καλογραία) φέρουν την ονοματοδοσία τους από την Αγία.Το πολυσχιδές όμως έργο της Αγίας, που συνοδευόταν από την αφύπνιση της εθνικής συνειδήσεως μέσω της ιδρύσεως σχολίων και μαρασμό των χαρεμιών λόγω ελλείψεως γυναικών, εξόργισε τους Τούρκους.

Σκηνές από το βίο της Αγίας Φιλοθέης

Αρχικά σε πρώτη φάση συνέλαβαν και βασάνισαν την Αγία για εκφοβισμό, λεηλατώντας ταυτόχρονα τα μοναστήρια της. Όταν όμως αντιλήφθηκαν, ότι η Αγία με το που αφέθηκε ελεύθερη συνέχισε με αμείωτη ένταση το θεάρεστο έργο της, αποφάσισαν την οριστική της εξόντωση. Κατά την διάρκεια της αγρυπνίας του αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, τη νύχτα της 2ας Οκτωβρίου του 1588 μ.Χ. τούρκικο απόσπασμα εισέβαλε στο μετόχι του Αγίου Ανδρέα στα Πατήσια, έσυρε στο προαύλιο την Αγία και δένοντάς την σε μια κολώνα την έδειραν ανηλεώς για πολλές ώρες. Έπειτα οι μοναχές της συνοδείας της, την μετέφεραν ημιθανή στην κρύπτη του μετοχίου της Καλογρέζας, όπου υπέκυψε στα τραύματά της στις 19 Φεβρουαρίου του 1589 μ.Χ. Η άμεσα ανακηρυχθείσα Νεομάρτυς Φιλοθέη, ενταφιάστηκε στην δεξιά πλευρά του ιερού βήματος του Αγίου Ανδρέα στην Αρχιεπισκοπή, ενώ σήμερα το σκήνωμά της τίθεται σε προσκύνηση στην Μητρόπολη Αθηνών.

​Ἀπολυτίκιον.

Ἦχος πλ. α'.​ Τὸν συνάναρχον λόγον

Ἀθηναίων ἡ πόλις ἡ περιώνυμος Φιλοθέην τιμᾷ τὴν Ὀσιομάρτυρα καὶ ἀσπάζεται αὐτῆς τὸ θεῖον λείψανον, ὅτι ἐβίωσε σεμνῶς καὶ μετήλλαξε τὸ ζῆν ἀθλήσει καὶ μαρτυρίῳ καὶ πρεσβεύει πρὸς τὸν Σωτῆρα διδόναι πᾶσι τὸ θεῖον ἔλεος.

​Κοντάκιον.

Ἦχος γ'. Ἡ Παρθένος σήμερον.

Φιλοθέην σήμερον πανευφροσύνως τιμῶμεν καὶ αὐτῆς τὸ λείψανον πανευλαβῶς προσκυνοῦμεν· αὕτη γὰρ εὐεργετοῦσα ἐν γῇ διῆλθε, τέλος δὲ μαρτυρικὸν ἡ Ὁσία ἔσχε καὶ ἠξίωται πρεσβεύειν δοθῆναι πᾶσι ζωὴν τὴν αἰώνιον.